به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، روغن‌کاری چرخ‌های صنعت، معدن و تجارت چند صباحی است که آغاز شده و آنتی‌بیوتیک قدرتمندی به نام «شرایط پساتحریم» آرام‌آرام دارد نبض اقتصاد ایران را به حالت عادی بازمی‌گرداند.

صنعت نمایشگاهی به عنوان حوزه‌ای پویا و شبه‌مستقل، در زمان تحریم‌ها هم روی پای خودش ایستاد و هرچند با مشکلات فراوان اما همواره روند توسعه را طی کرد. براساس گزارش‌های منتشر شده، در همین چند ماه بسیاری از نمایندگان شرکت‌های نمایشگاهی از کشورهایی چون آلمان، ایتالیا، فرانسه، انگلیس، بحرین، روسیه، ژاپن و… برای حضور و همکاری در صنعت نمایشگاهی ایران به خاک ما سفر کردند و به مذاکره با سایت داران مختلف در شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد و اصفهان پرداختند.

افزایش ظرفیت صنعت نمایشگاهی در پساتحریم و نوسازی، بازسازی و به‌طور کلی تقویت زیرساخت‌های نمایشگاهی در استان‌های مختلف یکی از مهم‌ترین ضرورت‌های این صنعت است که به‌طور قطع نیازمند حمایت و تزریق بودجه قابل قبول از جانب دولت است. چراکه در شرایط فعلی و با توجه به کمبود فضای نمایشگاهی در اغلب استان‌ها حتی اگر صدها پیشنهاد همکاری از جانب خارجی‌ها برای برپایی نمایشگاه‌های مشترک یا حضور به عنوان مشارکت‌کننده داشته باشیم، امکان پاسخگویی به آنها را نخواهیم داشت.

نمایشگاه نشان‌سازی می‌خواهد

سیدحسین میرظفرجویان معاون فنی مهندسی شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه می‌گوید: «نباید از این موضوع غافل باشیم که برای برگزاری بهتر و موثرتر نمایشگاه‌ها، نیازمند بسترسازی مناسب در حوزه زیرساخت‌ها و صنایع هستیم. قوانین هم در برخی موارد نیازمند بازنگری هستند. بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان با بررسی چشم‌انداز و الزامات کسب و کار موفق در ایران سه عامل مهم را در رسیدن به ایده‌آل‌های اقتصادی موثر دانسته‌اند؛ نخست جمعیت جوان کشور (حدود چهل درصد زیر بیست و پنج سال) که زیربنای مهمی برای رشد اقتصادی خواهند بود. دوم داشتن زیرساخت صنعتی مناسب علاوه‌بر داشتن منابع و ذخایر طبیعی قابل اعتنا مانند صنایع دارویی، خودرو و پتروشیمی و در نهایت داشتن سرمایه‌های فکری و دارای تحصیلات عالی که قابل‌مقایسه با کشورهای پیشرفته است.

بنابراین ایران فرصتی بی‌نظیر برای شرکت‌های خارجی است که نمی‌توانند به راحتی از کنار آن بگذرند و باتوجه به شرایط پساتحریم و ارتباطات مناسب بین‌المللی که از سوی دولتمردان و دیگر دست‌اندرکاران به وجود آمده، فضای کسب و کار در آینده نزدیک شاهد تحولاتی در سطح وسیع خواهد بود. در این شرایط معتقد هستم که باید همه فعالان اقتصادی خود را برای این تحولات گسترده آماده کنند. حوزه نمایشگاهی نیز از این فرآیند جدا نیست. برای شرکت‌ها مهم‌ترین و بهترین اتفاق بازاریابی رودررو است که می‌تواند برای آنها فرصت‌های بی‌نظیری در جهت فروش، نشان(برند)سازی و… فراهم کند. برای تصمیم‌گیرندگان اجرایی شرکت‌ها، حضور در نمایشگاه گزینه نخست برای بازاریابی، تبلیغات و… است. »

اینکه حضور خارجی‌ها را بتوان کنترل کرد یا خیر موضوعی است که شاید نتوان به‌طور دقیق درباره آن نظر داد. وقتی پای خارجی‌ها به میدان باز شود و زمانی که آنها ارتباط مورد نیازشان را برقرار کردند، به‌طور قطع فضای رقابتی به وجود می‌آید اما اینکه قوانین چقدر برای کنترل و مرزبندی این رقابت کامل و اثرگذار باشد، موضوعی است که نیاز به پرس‌وجو و مکاشفه بیشتری دارد.

نباید قافیه را به خارجی‌ها ببازیم

علی ابراهیم‌زاده یکی از مجریان شناخته شده صنعت نمایشگاهی تحلیل بسیار دقیقی در این زمینه دارد و نسبت به ایجاد رقابت کنترل نشده با مجریان خارجی هشدار می‌دهد. وی اظهار می‌کند: «زمینه گسترش و توسعه در هر صنعتی تلاش برای برنامه‌ریزی در جهت توسعه پایدار تمام صنایع است. راهی که ما در حال پیمودن آن هستیم دارای تنگناهایی است که باید در جهت رفع آنها تلاش کنیم. ما هنوز تعریف جامعی از صنعت نمایشگاهی نداریم، محصول این صنعت را به درستی درک نکردیم، تجربه و تمرین کارگروهی نداریم و فقط و فقط در این صنعت مدعی هستیم و هرگز به بخش خصوصی اعتماد نمی‌کنیم؛ از طرف دیگر به‌طور معمول از تجارب بین‌المللی استفاده نمی‌کنیم و در پایتخت به یک سایت نمایشگاهی متکی هستیم. انجمن‌ها و تشکل‌ها در این حوزه مدعی هستند و رقیب مجریان نمایشگاهی شده‌اند. در شرایط فعلی و با توجه به باز شدن درهای تجارت خارجی به‌طور قطع رقیبان زیادی به ایران می‌آیند. ما مجریان فقط باید مراقب باشیم که همین شرایط را حفظ کنیم و اگر موفق شویم کار بزرگی کرده‌ایم.

به نظر من نباید در این صنعت به هیچ‌وجه برای داخلی‌ها محدودیت ایجاد شود. هر شرکتی که توانایی برگزاری دارد با هر موضوع نمایشگاهی باید بتواند فعالیت کند. در یک رقابت حرفه‌ای حتی اگر نمایشگاه‌های همسان و هم‌شکل در شهرهای مختلف برگزار شوند، همه آنها باکیفیت رشد خواهند کرد و اگر هم کیفیت نداشته باشند به راحتی حذف خواهند شد. به‌طور قطع با این روش این صنعت گسترش می‌یابد و مجریان نمایشگاهی هویت پیدا خواهند کرد.

بد نیست بدانید که در آلمان تنها در حوزه ساختمان بیش از چهل نمایشگاه تخصصی بین‌المللی برگزار می‌شود که همه آنها شناخته شده و فعال هستند. در این شرایط آنچه به چشم می‌آید قدرت نمایشگاهی آلمان است، نه موازی‌کاری و کپی‌کردن رویدادها.

با توجه به شرایط پیش‌رو و تمایل شدید کشورهای غربی برای حضور در بازار ایران که به گفته برخی از کارشناسان غربی از ثروتمندترین کشورهای دنیا به شمار می‌رود، ظرفیت‌های نامحدودی در صنعت نمایشگاهی وجود دارد که با یک سازوکار مطالعه شده به راحتی می‌توان از این فرصت‌های ارزشمند بهره‌مند شد. بنابراین متولیان امر باید هرچه سریع‌تر برای این موضوع سازماندهی مناسبی را طراحی و نقشه راه این صنعت را تدوین کنند. البته نباید شرایط به گونه‌ای پیش برود که داخلی‌ها زیر سایه قدرت‌نمایی شرکت‌های خارجی ناتوان شوند. »

همانطور که در شرایط تحریم این صنعت پویایی خود را حفظ کرد و کشتی آن به گل ننشست، زمانی که اوضاع بین‌المللی کشور ما روز به روز به سمت شرایط ایده‌آل سوق پیدا می‌کند می‌توانیم امیدوار باشیم که تقویت صنعت نمایشگاهی بر همه صنایع اثرگذار باشد و شهرت هر رویداد داخلی فرصتی باشد برای معرفی یک صنعت و مشارکت‌کنندگان آن.

مراقب امنیت شغلی مجریان باشید

ادریس مازندرانی یکی دیگر از برگزارکنندگان رویدادهای نمایشگاهی در پایتخت معتقد است: «از مهم‌ترین چالش‌های صنعت نمایشگاهی کشور در پساتحریم، بروکراسی اداری و فرصت‌سوزی مجریان و برگزارکنندگان رویدادها است. در مسیر دوگانه‌ای که شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی و سازمان توسعه تجارت ترسیم کرده‌اند، گاهی به جای طی شدن روند برگزاری یک رویداد، فقط سردرگمی برای برگزارکنندگان حاصل می‌شود.

به‌طوری که ایده‌های جدید نمایشگاهی در میانه راه از بین می‌رود و پس از مدتی از جای دیگری سر درمی‌آورد. بنابراین مهم‌ترین مسئله در پساتحریم اصلاح ساختار کلان صنعت نمایشگاهی کشور است تا مجریان و برگزارکنندگان بتوانند با آرامش بیشتری نسبت به طراحی و برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی اقدام کنند.

مسئله دوم امنیت شغلی مجریان است. متاسفانه در سال‌های اخیر مشاهده شده که غیراز مجریان، انجمن‌ها یا سازمان‌های دولتی خودشان درخواست برگزاری نمایشگاه کرده‌اند که با کمال تعجب مورد موافقت قرار گرفته و بدون مجری معتبر برگزار شده است. این مسئله می‌تواند تهدیدی برای برگزاری موفق نمایشگاه‌ها باشد.

* صمت