تیر تحریم‌ها بر اقتصاد معدن
با تغییر رئیس‌جمهوری و به‌تبع آن برخی سیاست‌های امریکا امیدوارم شرایطی به‌وجود آید که بتوانیم دستگاه حفاری باکیفیت و تجهیزات و لوازم مناسب وارد کشور کنیم و در اختیار شرکت‌های فعال در بخش معدن قرار دهیم.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، چهارسالی که از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ گذشت، کشور ما هم مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان با تلاطم‌ها و اخبار منفی از طرف امریکا روبه‌رو بود.
باتوجه به شرایطی که برای ایران پیش آمد، به‌ویژه اعمال تحریم‌ها ازسوی ترامپ شاهد فشارهایی نیز بر بخش‌های مختلف صنعت و معدنبوده‌ایم. البته به باور کارشناسان هرچند تحریم‌ها شرایط دشواری را بر کشور حاکم کرده، اما از طرف دیگر باعث شکوفایی بسیاری از استعدادها شده است.
یکی از آخرین سیاست‌های اعمال فشار علیه ایران مکانیسم ماشه بود. به‌اعتقاد دونالد ترامپ در مکانیسم ماشه و بازگشت خودبه‌خود تحریم‌ها نیازی به موافقت اعضای شورای امنیت نبود؛ بنابراین دولت امریکا بدون توجه به مخالفت یا موافقت اعضای شورای امنیت بازگشت تحریم‌ها را اعلام کرد و به‌عبارتی آن را به‌رسمیت شناخت. هرچند به‌باور برخی این سیاست بیشتر بازی انتخاباتی بود، اما نشان داد که ترامپ سیاست‌های خود را محدود به هیچ قانونی نکرده و همچنان تندروانه پیش می‌رود.
بخش معدن در ردیف اول تحریم‌های امریکا
عباس نعیمی، قائم‌مقام ایمیدرو در پاسخ به این سوال که اعمال تحریم‌ها از طرف دولت ترامپ چقدر در بخش معدن تاثیرگذار بوده، گفت: بخش معدن هنگام خروج ترامپ از برجام در ردیف اول تحریم‌ها قرار گرفت و محدودیت‌های این حوزه چند ماه قبل از شروع محدودیت‌های نفت و پتروشیمی آغاز شد.
او تصریح کرد: خوشبختانه با گذشت حدود ۲ سال از خروج امریکا از برجام، اثر تحریم‌ها روی بخش معدن مدیریت و تا حد زیادی خنثی شده است. همچنین باتوجه به ضعف همراهی شورای امنیت و کشورهای کلیدی شامل چین، روسیه، فرانسه، آلمان و انگلستان با ترامپ، اقدام این کشور تاثیر چندانی بر حوزه معدن نگذاشت.
وی با تاکید بر اینکه اعمال تحریم‌ها اتفاق جدیدی برای ایران نیست، خاطرنشان کرد: محدودیت‌های بانکی و مالی ترامپ علیه کشور ما به‌طور کامل برقرار شد و شرکت‌های خارجی بزرگ از ارتباط مستقیم با ایران خودداری کردند.
او با اشاره به اهمیت حمل‌ونقل دریایی نیز گفت: تا زمانی که سیستم حمل‌ونقل بین‌المللی به‌ویژه دریایی برقرار است، وضعیت تجارت خارجی کشور در زنجیره معدن آسیب اندکی از اعمال محدودیت‌ها خواهد دید.
نعیمی در پاسخ به این سوال که آینده بخش معدن را به چه صورت می‌بینید، تصریح کرد: با تضعیف ریال، بخش معدن یکی از حوزه‌هایی است که شاهد رشد فروش و صادرات بوده و از نظر نقدینگی و شاخص‌های سرمایه‌گذاری در وضعیت بهتری نسبت به سایر بخش‌ها قرار دارد.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه به‌نظر شما توجه به بازارهای چین، روسیه و شرق آسیا چقدر می‌تواند به رشد حوزه معدن کمک کند، گفت: بازارهای شرق آسیا برای صادرکنندگان کامودیتی از جمله فولاد، مس، آلومینیوم، روی وسرب جذاب است.ایران مشابه سایر کشورها، نگاه ویژه‌ای به گسترش ارتباطات تجاری با کشورهای این حوزه دارد. درباره ارتباط با روسیه نیز باید گفت این کشور تولیدکننده بزرگ کامودیتی‌ها شامل آلومینیوم، مس، فولاد، روی و... در دنیا است و بیشتر نقش رقیب را به‌جای بازار هدف برای ایران بازی می‌کند.
قائم‌مقام ایمیدرو با اشاره به اهمیت توجه به بازارهای چین تصریح کرد: در میان کشورهای شرق آسیا، چین یک استثنا است. این کشور بیش از ۵۰ درصد مواد اولیه دنیا را مصرف می‌کند و بزرگ‌ترین بازار صادراتی ایران را به خود اختصاص داده است؛ به این ترتیب نقش این کشور در گسترش بخش معدن و صنایع معدنی ایران بسیار کلیدی است.
دوری از تجهیزات معدنی
وحید صائب‌فر، عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی معدن استان تهران باتوجه به افزایش نرخ ارز و اعمال تحریم‌ها از طرف دونالد ترامپ گفت: متاسفانه سیاست‌های ترامپ طی این ۴ سال باعث شده ما از دانش حفاری و تجهیزات معدنی دور شویم. درواقع به این دلیل که این تجهیزات بسیار گران و نرخ ارز افزایش یافته بود، تهیه آنها در عمل دیگر امکان‌پذیر نیست؛ به این ترتیب روز به روز از کیفیت کار حفاری عمقی در کشور کاسته و جایگاه معدنکاری در اقتصاد تضعیف شده است.
او تاکید کرد: با تغییر رئیس‌جمهوری و به‌تبع آن برخی سیاست‌های امریکا امیدوارم شرایطی به‌وجود‌اید که بتوانیم دستگاه حفاری باکیفیت و تجهیزات و لوازم مناسب وارد کشور کنیم و در اختیار شرکت‌های فعال در بخش معدن قرار دهیم.امیدوارم بایدن تصمیمات منطقی و عقلانی بگیرد و امریکا را به این سمت هدایت کند.
وی با اشاره به اهمیت نقش‌آفرینی دولت خاطرنشان کرد: وام‌های کم‌بهره و بلندمدت برای ورود تجهیزات به کشور بسیار موثر است. درحال‌حاضر دلار ۲۳ هزار تومانی موجب شده حفاری هر روز گران‌تر شود و بخش خصوصی به‌دلیل صرفه‌جویی در هزینه‌ها ناچار است از این مهم فاصله بگیرد.
او تاکید کرد: اگر بخواهیم حفاری و اکتشاف به اهداف تعریف شده خود برسد باید شرایط لازم را برای آن فراهم کنیم.
نمایش ترامپ
احمد شریفی، دبیر کل انجمن سنگ ایران با بیان اینکه ترامپ در عمل کاری نتوانست انجام دهد، گفت: فشار امریکا و تحریم‌ها نتوانست مشکل چندانی را برای کشور ما و بخش معدن ایجاد کند.
شریفی با بیان اینکه در گذشته هم تحریم‌هایی ازسوی امریکا علیه ایران اعمال شده، گفت: هرچند تحریم‌های ترامپ فشار مضاعفی بر بخش معدن وارد کرد، به‌طوری که صادرات مواد معدنی با مشکل مواجه شد اما فعالان اقتصادی توانستند از پس آن برآیند.
او با اشاره به سیاست مکانیسم ماشه مطرح‌شده از طرف ترامپ در چند ماه اخیر تصریح کرد: مکانیسم ماشه حتی در صورت عملیاتی شدن تفاوتی برای ما ایجاد نمی‌کرد؛ به این دلیل که ما حداکثر تحریم‌ها را شاهد بوده‌ایم. به این ترتیب آنچه ترامپ نمایش داد عملی نمادین و به‌عبارتی تبلیغاتی برای انتخابات داخلی بود.
وی در پاسخ به این سوال که با آمدن بایدن، آینده بخش معدن کشور را به چه صورت می‌بینید، اظهار کرد: این موضوع به بسیاری از مسائل بستگی دارد. امیدوارم او معقول‌تر به ایران نگاه کند. بایدن باید دست به اعتمادسازی بزند و تحریم‌ها علیه ایران را کاهش دهد.
سخن پایانی
کارشناسان باور دارند دونالد ترامپ با خروج از برجام در عمل بدعهدی خود را نه‌تنها به ایران بلکه به کل دنیا نشان داد؛ البته امریکا با اعمال تحریم‌های مختلف چندان نتوانست بخش معدن ایران را متاثر کند. سیاست‌های این نماینده جمهور‌یخواهان باعث گرایش ایران به شرق شد و ایران ارتباطات خود را با شرق آسیا به‌ویژه چین گسترش داد. کارشناسان در پایان ابراز امیدواری می‌کنند که با آمدن بایدن امریکا سیاست خود را تلطیف کرده و معقول‌تر به ایران نگاه کند.
* صمت
